Vijf vragen aan Emmy Limbourg

Als specialist in het vervullen van toezichthoudende functies, spreken we bijna dagelijks (potentiële) toezichthouders, opleiders, bestuurders en stakeholders. Persoonlijke en vaak indringende gesprekken, geven ons een inkijk en een goed beeld van de beweegredenen om een toezichthoudende functie te aanvaarden. Het houden van toezicht is inmiddels ontwikkeld met al haar verplichtingen, verantwoordelijkheden en maatschappelijke opgaven. Elke maand stelt Delfin Executives 5 vragen aan een toezichthouder.

Waarom wilde je toezichthouder worden?

Al meer dan 15 jaar zit ik aan tafel met bestuurders en raden van toezicht. Daarbij had ik de behoefte om meer terug te geven aan de maatschappij. Zo ben ik ook ooit vanuit het bedrijfsleven in de gezondheidszorg beland bij Zuyderland. En nu draag ik mede zorg voor duizenden betekenisvolle banen in de schoonmaak bij Hago. Op een gegeven moment voelde de tijd rijp om vanuit de rol als toezichthouder waarde toe te voegen. Mijn kracht hierbij is dat ik met mijn voeten in de klei sta. Ik weet uit eigen ervaring wat de bestuurlijke uitdagingen zijn. Het maakt mij invoelend. Daarnaast heb ik mij als toezichthouder geschoold. Daardoor kan ik op een goede manier theorie en praktijk verbinden en de verschillende referentiekaders overbrengen. Daar krijg ik veel energie van.

Hoe werkt een toezichthouder in COVID-tijd?

Bij het Laurentius Ziekenhuis ben ik ruim voor Covid gestart. Hier heb ik nog een intensieve kennismakingsronde afgerond. De kennismaking met Severinus, waar ik sinds 1 februari toezichthouder ben, is nu al voor de derde keer afgezegd. Uiteraard heb ik hiervoor alle begrip. Veiligheid en zorg voor de cliënten hebben absoluut voorrang. Maar het is wel lastig als je een organisatie wilt leren kennen en de verbinding zoekt. Ik houd van persoonlijk contact en voelen wat er speelt. Op dit moment verlopen alle contacten online. Het is mooi om te zien dat iedereen creatief wordt in het elkaar informeren. Zo heb ik onlangs een volledig digitaal werkbezoek gedaan. Denk aan een digitale rondleiding door het personeel, maar ook filmpjes om de raad van toezicht mee te nemen in wat er speelt.

De Covid-tijd is interessant voor de rolverdeling. Aan de ene kant is sprake van een crisis waarin je als raad van toezicht de bestuurder vooral veel ruimte moet en wilt geven om direct te beslissen. Aan de andere kant ben je als raad mede verantwoordelijk en wil je voortdurend op de hoogte gehouden worden en je betrokkenheid tonen. Het blijft voorlopig balanceren en dit ook bespreekbaar maken.

Voor mijn eigen expertise is het momenteel lastig om de consequenties voor de bedrijfsvoering op langere termijn te toetsen. Het is goed om dat in ieder geval te benoemen, in plaats van voor je uit te schuiven. Het zorgt ervoor dat bestuurders ook in deze moeilijke tijd stil staan bij hun handelen en hun beslissingen wegen.

Is toezichthouder dát wat je ervan verwacht had?

Nee, het is veel en veel meer. In de afgelopen jaren heb ik deel uit mogen maken van auditcommissies en dus vaak mét raden van toezicht gesproken en vergaderd. Ik dacht van tevoren dat ik vanuit mijn achtergrond al goed zicht had op de integrale bedrijfsvoering. Nu besef ik nog beter dat ik slechts één referentiekader vertegenwoordig, en dat juist de som van de verschillende referentiekaders ons als raad sterker maakt. Samen als één raad functioneren maakt dat je rijkere inzichten krijgt. Die ik neem ik ook weer mee terug naar mijn eigen werk. En natuurlijk is er de voldoening omdat je echt iets kunt betekenen voor de maatschappij. Bij Laurentius is dit bijvoorbeeld het behoud van volwaardige en goede zorg voor bewoners in de regio en bij Severinus het bijdragen aan liefdevolle en persoonlijke zorg voor een zeer kwetsbare groep.

Wat moet morgen veranderen in toezichthoudend Nederland?

Ik ga mee in de huidige trend dat toezicht houden een vak is, met verantwoordelijkheden en verplichtingen. In dat kader ben ik voorstander van continu opleiden, leren en bijscholen op alle fronten. Weet en voel wat er speelt, wat de mogelijkheden zijn en waar de valkuilen zich bevinden. Reflecteer als raad tussentijds voldoende op het eigen functioneren en de samenstelling. Zorg dat die zelfreflectie niet alleen gebeurt omdat het in de voorschriften staat. Besef dat je als toezichthouder een inspanningsverplichting hebt, ook al heb je daarnaast een baan die al veel van je vraagt. Wat mij betreft mag je dit werk nooit op een vrijblijvende manier invullen.

Welke tips heb je voor aanstormend talent?

Het klinkt cliché maar volgens mij is het is echt zo: bereid je goed voor op je eerste rol. Ga op onderzoek uit en solliciteer bij een organisatie die bij je past. Ga uit van je eigen kracht, benut je expertise, weet dat je hiermee een aanvulling bent in de raad. Kom op voor je eigen bijdrage maar heb wel oog voor het geheel. En neem je ontwikkeling serieus. Stel vragen aan ervaren toezichthouders over de manier waarop ze hun rol vervullen, passende vragen stellen en zet de stap om jezelf als toezichthouder te scholen. Dit zorgt ervoor dat je gelijk een goede bijdrage levert en in de toekomst een nog betere!