Vijf vragen aan Theo Kremers

Als specialist in het vervullen van toezichthoudende functies, spreken we bijna dagelijks (potentiële) toezichthouders, opleiders, bestuurders en stakeholders. Persoonlijke en vaak indringende gesprekken, geven ons een inkijk en een goed beeld van de beweegredenen om een toezichthoudende functie te aanvaarden. Het houden van toezicht is inmiddels stevig ontwikkeld met al haar verplichtingen, verantwoordelijkheden en maatschappelijke opgaven. Elke maand stelt Delfin Executives 5 vragen aan een toezichthouder.

Waarom wilde je toezichthouder worden?

Eigenlijk is dat per toeval gebeurd. Ik was 34 jaar en gevraagd om bij een commercieel bedrijf in de RvC te gaan. Via een aandelenconstructie werd ik benoemd, nu ruim 25 jaar geleden. Dat was toen vooral vanuit een commercieel oogpunt. Mijn vader had een schildersbedrijf en ik zat al vanaf mijn jongste jeugd in ‘werkbus’. Vanaf dat moment begin eigenlijk al je oriëntatie. Nieuwsgierig zijn en zorgen dat je bekend bent. Telkens in beeld zijn ook in latere jaren. Vroeger waren het de old-boys, nu noemen we dat netwerk. De werkwijze is gelukkig erg veranderd maar het gegeven dat je zichtbaar moet zijn voor dit soort rollen is niet veranderd. Nieuwsgierigheid, iets toevoegen, bedrijven beter leren kennen. Allemaal zaken die spelen waarom ik toezichthouder wilde en nog steeds wil zijn. Stapje voor stapje steeds vooruit komen en die kennis en ervaring overdragen.

Hoe combineer je een commissariaat met een drukke baan?

Als iets in deze tijd enorm lastig is, dan zijn het die verschillende petten. Telkens moet je rationeel te werk gaan en niet in de valkuil trappen om de emotie de overhand te laten krijgen. Het is echt koorddansen! Als voorzitter van MKB-Limburg kom ik op voor de belangen van onze leden, van bedrijven die enorm hard geraakt worden in hun bedrijfsvoering door deze crisis. En ‘achter’ bedrijven, schuilen ook veel families en gezinnen. Het gaat echt verder dan alleen maar een verslag van de accountant hoe het met je bedrijf gaat. Aan de andere kant worden we als leden van de Raad van Toezicht voortdurend bijgepraat hoe het met de zorg is, hoe belangrijk het is dat de maatregelen worden gehandhaafd en dat iedereen zich er aan houdt. Je krijgt inzicht dat het virus alleen onder controle komt als er dus ook offers worden gevraagd van bedrijven en bijvoorbeeld winkelend publiek. Je moet sterk in je schoenen blijven staan om met deze gevoelens en belangen van twee sectoren en groepen mensen om te gaan. Dat is soms best lastig maar ook hier moet je verantwoordelijkheid nemen en dragen. Soms zit je met een moreel dilemma, ook dat hoort erbij.

Je bent vooral actief in de zakenwereld als commissaris. Waarom niet in de non-profitsector?

Ik heb niets tegen de non-profitsector maar het is gewoonweg niet op mijn pad gekomen. Ik ben wel lid van de investeringscommissie geweest bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij dus dat ‘hikt’ tegen de non-profit aan maar verder ook niet. Het lijkt me wel boeiend. Ik kan me voorstellen dat sommige organisaties in de non-profitsector gebaat zouden zijn met de inzet van een commissaris uit het bedrijfsleven maar dan moet je wel kijken of je bij elkaar past. De beslislijnen in het bedrijfsleven zijn vaak korter dan in de non-profit en in de non-profit staan maatschappelijke kwesties vaak hoger op de agenda. Het zou een mooie mix zijn. En die mix heeft ook met communicatie te maken. Bijzonder vind ik nog altijd dat de voertaal binnen de RvC van Linssen Yachts Limburg Limburgs dialect is, prachtig toch? Dat zegt ook iets over cultuur en hoe je met elkaar omgaat. Meteen een tip voor toekomstige toezichthouders.

Nu je de eerste hebt weggegeven, nog meer tips?

Humor, coaching, menselijkheid. Verdiep je in zaken en zorg niet dat je wordt belemmerd door iemand die al jaren actief is als commissaris. De belangrijkste tip heb ik al een keer genoemd maar ik herhaal hem graag: “stel voortdurend de vraag of je nog van toegevoegde waarde bent”. Dat houd je scherp. En blijf investeren in jezelf en het liefst aan het begin van je carrière. Veel toezichthouders die ik ken, volgen na hun maatschappelijke carrière een cursus en zijn dan opeens een goede commissaris. Het is in mijn ogen veel verstandiger om het te combineren! Volg die cursus aan het begin van je carrière als je jong bent. Combineer je opleiding, je cursus en je voortdurende ontwikkeling in je baan met het commissariaat. Dat is én voor de onderneming én voor je zelf erg goed. Ga op pad om je zelf te trainen en stel je kwetsbaar op. Juist dan krijg je het vertrouwen van stakeholders op te excelleren in je toezichthouderschap. En….mocht het antwoord van de toegevoegde waarde ‘nee zijn’, stap dan op. Blijf niet op het pluche zitten!

Wat zou morgen veranderd moeten worden in toezichthoudend Nederland?

De constructies van one tier/two tier board. In de VS met haar one tier Board model is gebruikelijk dat je ‘meebestuurt’. Vanuit je coachende rol is dat mogelijk. Het is niet verkeerd om waar nodig mee te besturen als je ook de verantwoordelijkheid draagt zo lang je maar het belang van de onderneming dient. Dat is de kern. Regels in Nederland zijn erg streng en wellicht nodig maar qua model ook ‘doorgeslagen’. In sommige situaties zijn Angelsaksische modellen beter dan het Rijnlandse. Kortom, als je vraagt wat moet veranderen is het vooral het systeemdenken. Niet van tevoren bepalen welk systeem wordt toegepast maar dat per situatie bekijken in het belang van de organisatie waarin ook voldoende waarborgen zijn vastgelegd.