Vijf vragen aan Nele Valkeneers

Als specialist in het vervullen van toezichthoudende functies, spreken we bijna dagelijks (potentiële) toezichthouders, opleiders, bestuurders en stakeholders. Persoonlijke en vaak indringende gesprekken, geven ons een inkijk en een goed beeld van de beweegredenen om een toezichthoudende functie te aanvaarden. Het houden van toezicht is inmiddels ontwikkeld met al haar verplichtingen, verantwoordelijkheden en maatschappelijke opgaven. Elke maand stelt Delfin Executives 5 vragen aan een toezichthouder.

Waarom wilde je toezichthouder worden?

Ik ben nu 3 jaar ‘officieel’ toezichthouder bij Opera Compact van sopraan Fenna Ograjensek en Sybrand van der Werf. Daarvoor had ik echt geen benul wat het inhield, hoewel… ik was vooral nieuwsgierig en vond het een chique rol waar ik wel vaker van gehoord had. Ik ben zelfstandig ondernemer, actief bij Defensie en ook bestuurlijk actief. Soms komen zaken op een bepaald moment bij elkaar en word je gevraagd. Supergraag wilde ik een rol als toezichthouder. Ik dacht: “je mag ergens gaan zitten, dan luisteren mensen naar je en kun je je visie delen”. Dat klopt, maar het is wel maar een zeer klein onderdeel van de functie. Het is echt een vak en dat heb ik moeten leren. Ik ben toezichthouder bij Opera Compact, een organisatie met de doelstelling om Opera op een andere manier te presenteren. Ik ben eigenlijk helemaal niet zo’n opera-kenner, maar alles achter de schermen vind ik bijzonder boeiend. Ik vind het ‘supergaaf’ dat ik hier vanuit de Raad van Toezicht een steentje aan mag bijdragen, of eigenlijk ‘een steen’. De afgelopen jaren hebben ze een enorme professionaliseringsslag gemaakt, hetgeen voor iedereen een goede ontwikkeling is.

Is er een verschil tussen mannen of vrouwen in een RvT?

Verschillen zijn er altijd en dat is maar goed ook. Je moet ze alleen in een goede balans brengen. Diversiteit heet dat met een mooi woord. Ik heb daar verder niets mee als je het alleen maar zegt. Vanuit mijn rol als Projectmanager Innovatie bij het ministerie van Defensie ben ik vaak alleen ‘tussen mannen’. Daar moest ik in het begin aan wennen en niet alleen ik: zeker ook de Generaals met wie ik dan in bijeenkomsten zat. Het gaat niet om man of vrouw, het gaat om datgene wat je bezighoudt, wat je inbrengt. En het is een samenhang, het gaat ook om cultuur, om leeftijd, de juiste man of vrouw op de juiste plek. Bij zowel mijn werk als ondernemer, bestuurslid, projectmanager of als toezichthouder gaat het om de meerwaarde die je kunt leveren en dan maakt geslacht niets uit. Het toezichthouderschap heeft iets in mij geopend waarvan ik nooit wist dat ik het had! Je kijkt anders naar problematieken of uitdagingen en je leert van de mensen om je heen.

Ondernemer, toezichthouder, partner, moeder, bestuurslid… wanneer slaap je?

Slapen kan altijd nog als je dood bent. Je bent immers langer dood dan dat je leeft. Maar zonder gekheid: het is time-management. Klopt, ik ben een drukke bezige bij die ook nog eens van alles geniet. Ik kan moeilijk nee zeggen, maar dat zorgt wel voor veel voldoening. Naarmate je ouder wordt, dat klinkt trouwens wel heel erg want ik ben pas 40 jaar, leer je hiermee omgaan. Plannen, coördineren, agenda beheren. Je wordt er ook wel handig in. Vroeger was ik erg onrustig in mijn hoofd en sliep ik maar enkele uurtjes per nacht. Nu ben ik in staat die onrust in mijn hoofd een plek te geven en maak ik blokken met prioriteiten. Dat noem ik vrijheid. Vrijheid die ik nodig heb als vrouw, als moeder, als echtgenote, als ondernemer. Prive en zakelijk gaan hand in hand. Vrijheid heb ik dan ook nodig voor mijn 2 kinderen en mijn 4 pleegkinderen in Peru die wij willen helpen met een goede toekomst in hun land door middel van het financieren van hun onderwijs.

Welke achtergrond heb je nodig als toezichthouder?

Als je kijkt naar opleiding dan zie je bij mij dat je alle kanten op kunt. Ik ben in België opgegroeid en naar het Gymnasium gegaan. Eigenlijk wilde ik Egyptologie studeren maar dat vonden mijn ouders geen goed idee. Weinig studenten en nog minder werkgelegenheid. “Boeiend, maar geen toekomst” was het devies. En wat dan? Dan maar Rechten in Leuven. Als snel vond ik het studentenleven wél leuk, maar de opleiding niet… Omdat ik in de redactie van de schoolkrant zat, leek Journalistiek wel wat. Ik stopte met Rechten en volgde de opleiding Journalistiek met succes. Ik ging werken in het bedrijfsleven en volgde toen nog een Master Bedrijfskunde en tot slot…. Psychologie (Gezinswetenschappen). Je ziet, veelzijdig maar alle opleidingen, ook die ik niet heb afgerond, hebben me gebracht waar ik nu ben. De wijze waarop je in het leven staat, hoe je tegen zaken aankijkt, hoe je met mensen omgaat en hoe je een organisatie aanstuurt. Een echte opleiding om een goede toezichthouder te worden, is er volgens mij niet. Het gaat er vooral om wie je bent en wat je in je rugzak hebt zitten!

Welke tips heb je voor aankomende toezichthouders?

Of je nu toezichthouder wilt worden, het bent of solliciteert op een vaste baan, één ding is een vereiste: toon respect voor andermans meningen. Geen gespeelde interesse en respect, maar oprechtheid. Als jij respect en begrip toont, krijg je dat terug en kun je optimaal functioneren in de rol die je hebt of krijgt. Kijk niet op tegen anderen maar verplaats je in anderen. Waarom reageren mensen zoals ze reageren? Gun jezelf tijd om kennis en ervaring op te slurpen. Stap uit je eigen comfortzone en ben trots. En tot slot sta telkens open voor innovatieve oplossingen, laat de traditie los en stel je open voor vernieuwende zaken. Dat is goed voor jou, voor de organisatie en voor het toezicht in het algemeen. Als je passie en je overtuiging helemaal op de juiste plek zitten, dan kan niets of niemand je tegenhouden in je weg naar succes! En bovenal: geniet!