Vijf vragen aan Sacha Oerlemans
“Je bent niet tégen de bestuurder, maar vóór de organisatie”, Sacha Oerlemans
We spraken Sacha Oerlemans, in het dagelijks leven werkzaam als corporate brand, marketing & CSR manager bij Q-Park International. Daarnaast is Sacha voorzitter van de Raad van Toezicht van de Jan van Eyck Academie, lid RvT Toneelgroep Maastricht, lid RvT buitenplaats Kasteel Wijlre, lid RvT Maastricht Marketing, voorzitter VVD Lokaal Netwerk Maas & Geul en bestuurslid van het onlangs opgerichte Gave Fund, een fonds voor jonge kunstenaars uit Maastricht en omstreken geïnitieerd door het Elisabeth Strouvenfonds en de gemeente Maastricht.
Als specialist in het vervullen van toezichthoudende functies, spreken we bijna dagelijks (potentiële) toezichthouders, opleiders, bestuurders en stakeholders. Persoonlijke en vaak indringende gesprekken, geven ons een inkijk en een goed beeld van de beweegredenen om een toezichthoudende functie te aanvaarden. Het houden van toezicht is inmiddels ontwikkeld met al haar verplichtingen, verantwoordelijkheden en maatschappelijke opgaven. Elke maand stelt Delfin Executives 5 vragen aan een toezichthouder.
Hoe combineer je je drukke baan met diverse toezichthoudende functies?
Drukte veroorzaak je zelf, het vergt een goede planning. Mijn privé-situatie, mijn agenda-beheer en de maatschappelijke functies in toezicht kan ik goed op elkaar afstemmen. Ik krijg juist een behoorlijke dosis energie van de verschillende functies waardoor het niet voelt als drukte, het is juist heerlijk om in diverse rollen actief te zijn. Ik zie het als een triple-helix. Mijn baan bij een commercieel bedrijf, mijn cultureel-maatschappelijke functies in het toezicht én een rol bij een politieke partij. Een mooie combinatie om vanuit verschillende posities een bijdrage te leveren!
Wat is mooi aan een toezichthouderschap?
Toezicht maakt je wereld groter. Je kunt je oogkleppen afzetten en vanuit een breder perspectief naar zaken kijken, zeker als je een goed team hebt. Ondanks ieders specialisme ben je gezamenlijk verantwoordelijk voor je organisatie. Dat houdt in dat je van alles op de hoogte moet zijn, natuurlijk niet tot in detail maar wel ‘overall’. De bredere wereldblik is goed voor de organisatie, je collega’s en voor jezelf! Vanuit mijn rol kan ik dan ook weer mijn expertise inbrengen ten gunste van de organisatie en de overige leden van de Raad. Zo vul je elkaar aan én je neemt je ervaring ook nog eens mee naar de andere raden. Je voegt waarde toe en dat vind ik belangrijk aan de functie van toezichthouder.
Hoe oud moet je zijn om toezichthouder te worden?
Mooie vraag die moeilijk te beantwoorden is. Dit kun je namelijk niet generiek beantwoorden. Soms kan het handig zijn als je erg jong in een Raad komt. Als het gaat over cybersecurity, de game-industrie of jonge talenten in de kunst, zou het fijn zijn als de doelgroep ook in de Raad is vertegenwoordigd. Soms is het echter juist handig om een brok aan werk- en levenservaring te hebben. Dat is afhankelijk van de organisatie. Toezichthouden is net als besturen makkelijk als de zon schijnt. Mijn ervaring is echter dat de zon níet altijd schijnt. Dan moet je handelen, in de actiemodus en ook direct paraat kunnen staan. Dat is niet altijd makkelijk en vergt flexibiliteit van jezelf, je werk en thuissituatie.
Wat moet morgen veranderen in toezichthoudend Nederland?
In een woord: nog meer professionaliseren. Toezichthoudend Nederland is op de goede weg en de tijd van de sigaren in de boardroom ligt écht achter ons. De verantwoordelijkheden voor toezichthouders zijn toegenomen net zoals het afbreukrisico. Daar moet je van bewust zijn. Professionalisering is ook nodig bij de samenstelling van een RvT. Profielen, kennis en ervaring, en team dynamiek, het telt allemaal mee. ‘Een vriend vragen’ is grotendeels voorbij. Een gedegen sollicitatietraject waarbij gelet wordt op competenties om de rol te vervullen is een onderdeel van deze professionalisering. In het algemeen mag daar wat bij betreft nog een tandje bij door bijvoorbeeld gecertificeerde kandidaten te kiezen. Een brede kwaliteitsslag zou organisaties en toezicht ten goede komen.
Welke tips heb je voor potentiële toezichthouders?
Houd je rug recht en waak voor de ‘push-back’. Je wordt als beginnend toezichthouder getest ‘jij komt niet uit de sector of jij snapt dit niet’ zijn proefballonnetjes. Laat je niet kisten. Zorg voor je eigen plan en bedenk van tevoren waarom juist jij belangrijk bent voor de organisatie. Verder moet je bewust zijn van de bijzondere interactie en rol met de bestuurder(s). En: blijf kritisch! Een toezichthouder is niet tégen de bestuurder maar samen vóór de organisatie. Waardering en erkenning is belangrijk om de verschillende rollen goed te scheiden en toch samen het beste voor de organisatie te betekenen. Een goed team is goud waard!
